در خبرها خواندیم که قطعنامه پیشنهادی آمریکا مربوط به ادامه تحریمهای تسلیحاتی جمهوری اسلامی ، در شورای امنیت رأی نیاورد و در ظاهر قضیه ، رژیم می تواند با پایان مدت زمان تحریم قبلی در اکتبر پیش رو ، به خرید و صدور تسلیحات نظامی دست بزند .
حجم شادی ها و صدای بشکن های رسیده از بهارستان و پاستور به حدی بود که شنونده ناآگاه و بی اطلاع از عمق مسئله را مجاب می کرد که جمهوری اسلامی به پیروزی بزرگی دست یافته است .
اما آنچه که در ادامه نوشتار می آید ؛ برای خواننده این سطور ، روشنگر این مهم خواهد بود که این همه شادی و شعف سیاستمداران خرد و کلان دایره رژیم ، از رئیس جمهور تا وکیل الحکومه های بهارستان و دیپلماتهای سهمیه ای وزارت خارجه رژیم ، یا واقعا از روی نادانی ، کم دانشی و بیسوادی است و یا در بهترین حالت ، به دنبال فریب مردم و پروپاگاندایی است که سعی می کنند پیروزی دیپلماتیک جمهوری اسلامی را به مردم و حتی حامیان خارج از مرزهای ایران ، القاء کنند .
در حالی که آنچه در اصل قضیه نهفته است ؛ این مهم است که آمریکا و متحدین اروپایی اش با زیرکی تمام ، با این بازی فریبنده ، ورق را کاملا به سمت به کرسی نشاندن تصمیمات خود بر علیه رژیم حاکم بر ایران ، برگرداندند .
آمریکا و دیگر متحدین اروپایی اش بخوبی می دانستند که چین و شوروی با استفاده از حق وتو خود و با توجه به موضعگیریهایی که به صراحت اعلام کرده بودند ، اجازه تصویب این قطعنامه را در شورای امنیت نمی دادند . لذا مهم نبود که این قطعنامه در بیست پاراگراف و یا چهار پاراگراف به اعضاء پیشنهاد گردد .
مهم این بود که با رد این پیشنهاد و عدم رأی به این قطعنامه ،شرایط لازم برای اعمال مکانیسم ماشه از سوی آمریکا و یا هریک از اعضای اروپایی برجام مهیا می شد .
و اما مکانیسم ماشه چیست ؟
«طبق بندهای ۳۶ و ۳۷ برجام، هر یک از طرفهای توافق میتوانند به کمیسیون مشترک شکایت کنند، و این کمیسیون برای حل و فصل موضوع پانزده روز فرصت دارد؛ مسائل حل و فصل نشده به وزیران خارجه ارجاع داده میشود، که پانزده روز دیگر فرصت دارند. سپس کمیسیون مشترک پنج روز دیگر فرصت دارد تا مسئله را حل و فصل کند. اگر پس از این فرایند ۳۵ روزه، طرف شاکی هنوز راضی نباشد، میتواند موضوع را به عنوان تخطی چشمگیر از توافق، به شورای امنیت ارائه کند، و این شورا باید ظرف ۳۰ روز درمورد قطعنامهای برای ادامه تعلیق تحریمها رای بدهد
- قطعنامهای که طرف شاکی میتواند وتو کند (به جز آلمان که عضو دائم شورای امنیت نیست)، و به این ترتیب، تحریمها به جای خود برگردند.»
اگر به متن این مکانیسم دقت کنید ، طرف شاکی ، یعنی آمریکا و یا انگلیس یا فرانسه ، بعنوان دیگر اعضای دائمی شورای امنیت ، می توانند در صورت رای نیاوردن و یا مخالفت اکثریت اعضای شورای امنیت با اجرای مکانیسم ماشه و برگشت تحریم های بین المللی ؛ این مخالفت را وتو کنند و تحریمهایی که با برجام برچیده شده بود نیز بازگشته و بر تحریمهای یکطرفه سنگین آمریکا اضافه شود .
در حقیقت ، تعداد بالای آرای ممتنع در رای گیری اخیر برای قطعنامه پیشنهادی آمریکا بخصوص از سوی اعضای دائمی شورا ، نشان از زیرکی آنها و آگاهی از سرانجام این پروسه و جلوگیری از قدرت نمایی روسیه و چین بود تا نگذارند این دو کشور در اوضاع کنونی جهان ، با استفاده از حق وتو ،در این مرحله ، قدرت نمایی کرده و حرف خود را به کرسی بنشانند .
آن چه مسلم است ؛جمهوری اسلامی و خادمان این سیستم معیوب و پر از خالی ،بارها و بارها در بازی دیپلماتیک جهانی شکست می خورند و مردم عادی نیز جز وقاحت و دروغ از آنها چیز دیگری نمی بینندو گاهی هم اسیر فضای وارونه سازی رژیم می گردند و البته در نهایت ، آنچه باقی می ماند، لبخندهای تمسخر آمیز بزرگان سیاست بر میزان بلاهت و نادانی و حجم حماقت دیپلماسی یک رژیم ورشکسته است .
همایون نادری فر
۱۶ آگوست ۲۰۲۰